System split entso-e 8 januari

Discussieer mee over de wereld van het grootschalig elektriciteitsnet en alles wat daarmee te maken heeft
PJK
380 kV
Berichten: 761
Lid geworden op: 31 mei 2019 17:18
Dichtstbijzijnde trafo: ‘s-Graveland 150kV

System split entso-e 8 januari

Bericht door PJK » 08 jan 2021 20:56

Als reactie op het voorpagina-artikel (kan daar niet reageren): het was niet vermogen dat wegviel maar een daadwerkelijke system split tussen “een zuidoostelijk deel” en de rest van continentaal europa, aldus entso-e:

https://www.entsoe.eu/news/2021/01/08/s ... -resolved/

Nader zoekwerk leert dat er tevens een grote stroomstoring was in noordwest-Roemenië. Wie wil kan deze teksten door Google Translate halen. Daar wordt vermeld dat een storing in de Europese interconnecties de oorzaak was van de stroomuitval in grote delen van het land.

https://www.digi24.ro/stiri/economie/en ... ri-1430891

https://www.mediafax.ro/social/avarie-m ... e-19858278

ds23man
380 kV
Berichten: 1805
Lid geworden op: 11 okt 2020 12:29

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door ds23man » 09 jan 2021 09:07

Hier ook te zien:
freqdip8jan.PNG
freqdip8jan.PNG (32.24 KiB) 8365 keer bekeken

ds23man
380 kV
Berichten: 1805
Lid geworden op: 11 okt 2020 12:29

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door ds23man » 09 jan 2021 11:39

Oh ja, de stroomstoring in Dordrecht was exact om op 14.05. Daar zullen wel beveiligingen in MS net getript zijn.

ds23man
380 kV
Berichten: 1805
Lid geworden op: 11 okt 2020 12:29

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door ds23man » 09 jan 2021 15:27

Zat net nog even te neuzen op Entsoe, de Cobra kabel staat nog op onderhoud tot en met 15 januari.

Gebruikersavatar
Shrek
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 2493
Lid geworden op: 18 mei 2012 17:53
Dichtstbijzijnde trafo: Wespelaar

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door Shrek » 09 jan 2021 15:39

Zoals het artikel op de frontpagina al vermeldt hebben de voorziene procedures gelukkig hun werk gedaan. Het blijft toch een beetje griezelig dat we zo dicht bij een grootschalige panne zaten.

Gebruikersavatar
kevelek
220 kV
Berichten: 226
Lid geworden op: 05 jun 2019 20:00

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door kevelek » 09 jan 2021 17:33

Nog even de grafiekjes die hier thuis tegen het Brusselse gemaakt zijn.
Iets voor de eigenlijke frequentiedrop is er ook een opmerkelijke spanningsval te zien. Maar aangezien dit op LS niveau gemeten is durf ik beide niet te linken zonder verdere info.
Frequentiedaling 24h.png
Frequentiedaling 24h.png (154.25 KiB) 8279 keer bekeken
Frequentiedaling detail 08012021_1404.png
Frequentiedaling detail 08012021_1404.png (46.65 KiB) 8279 keer bekeken
Spanningsdip 08012021_1357.png
Spanningsdip 08012021_1357.png (84.26 KiB) 8279 keer bekeken
Op de grafiek die een overzicht geeft van ong. 24h kun je een kleinere maar toch ook diepe frequentiedrop (49,88) zien rond middernacht jongstleden.
Hieronder een detail ervan
Frequentiedaling detail 09012021_0000.png
Frequentiedaling detail 09012021_0000.png (76.9 KiB) 8279 keer bekeken
Wat hier de oorzaak van is heb ik nog niet achterhaald.
In ieder geval hebben we inderdaad veel geluk gehad, het is natuurlijk niet de vraag OF, maar wanneer de volgende grote black-out zal zijn. Zoals Hans op het voorpaginabericht al aanhaalde heeft de implementatie van steeds grotere volumes "statisch" opgewekte energie een belangrijk nadeel op vlak van inertie. Maar er zijn genoeg andere mogelijke oorzaken te bedenken van een net instorting. Hackers, terrorisme, softwarefouten, menselijke fouten, technisch falen,... mogelijkheden zat. Om dezelfde redenen stort er alsnog soms een vliegtuig neer of gebeurt er een treinramp.

De opmerking dat het uitschakelen van omvormers van zonnepanelen dergelijke incidenten erger maken door hun uitschakeling aan de hand van een te grote frequentieafwijking die een uitschakeling triggert is niet helemaal correct. Ik heb het zelf eens nagekeken hier thuis en de omvormer is niet uitgeschakeld op dat tijdstip. Nader onderzoek leert me dat de uitschakeldrempel voor onderfrequentie op 47,5Hz staat ingesteld, zoals de norm voorschrijft. Wat me dan ook logisch lijkt want het is natuurlijk van primordiaal belang dat iedere "Bron" zo lang mogelijk energie blijft leveren bij een frequentiedaling. Het ogenblikkelijk doen uitschakelen van al die aanwezige omvormer in europa had wellicht een black-out tot gevolg gehad op een zonnige dag. Stel dat de grens van 47,5Hz bereikt wordt, dan ligt het net al lang op zijn achterste en spelen die omvormer geen rol meer. Waarschijnlijk zullen ze dan eerst al op onderspanning uitgeschakeld zijn.
Meten is Weten, Gissen is Missen. Raak niets aan wat niet geaard is en aard nooit zonder te meten.

ds23man
380 kV
Berichten: 1805
Lid geworden op: 11 okt 2020 12:29

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door ds23man » 09 jan 2021 18:25

Mooie metingen, kan dat niet zien uit de P1 poort van mijn slimme meter. Wat wel duidelijk is dat er een behoorlijke clusterfuck aan de gang is.

Wat betreft de omvormers, het maakt niet zoveel uit of ze op frequentie of voltage er uit klappen. Op een zonnige dag in de zomer is de ramp in beide gevallen niet te overzien.

Gebruikersavatar
kevelek
220 kV
Berichten: 226
Lid geworden op: 05 jun 2019 20:00

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door kevelek » 09 jan 2021 19:02

ds23man schreef:
09 jan 2021 18:25

Wat betreft de omvormers, het maakt niet zoveel uit of ze op frequentie of voltage er uit klappen. Op een zonnige dag in de zomer is de ramp in beide gevallen niet te overzien.
Het verschil tussen een uitschakeling op niveau van spanning of van frequentie is heus een wereld van verschil. Een onder- /overspanning bij een normale netfrequentie ligt hoogstwaarschijnlijk aan een lokaal defect/anomalie in het laagspanningsnet. Indien hierop de omvormer uitschakelt is het nadeel alleen van financiële aard voor de eigenaar.
Een te lage frequentie al dan niet in combinatie met een te lage netspanning kan nooit zijn oorsprong vinden in het distributienet. Dat is steeds een probleem van vermogenstekort op Europees niveau in de huidige regelzone. Als dan de omvormer uitschakelt (samen met alle anderen) is het probleem in het slechtste geval een black-out. Het zou een mooie meerwaarde zijn mochten omvormer voor korte duur progressief hun vermogen kunnen bijregelen afhankelijk van de netfrequentie. Maar hiervoor moeten ze steeds het gevraagde regelvermogen (bv -5/+2,5%) onder het beschikbaar vermogen blijven voor "in het geval dat" en dat wil niemand wegens het verlies aan opbrengst, of moet iedere omvormer batterij gekoppeld zijn, maar dat is in vele gevallen momenteel financieel niet haalbaar, en de energie uit de batterijen die dan gebruikt wordt om de balans te herstellen zou dan aan een marktconforme prijs moeten vergoed worden, soms tot enkele 100€´s per MWh. Maar met de huidige groei aan omvormers zal er op een dag toch een soortgelijke oplossing moeten komen wil men de frequentie stabiel houden.
Meten is Weten, Gissen is Missen. Raak niets aan wat niet geaard is en aard nooit zonder te meten.

ds23man
380 kV
Berichten: 1805
Lid geworden op: 11 okt 2020 12:29

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door ds23man » 09 jan 2021 19:31

Het probleem zit een beetje in het feit dat er wel regels zijn voor omvormers wat betreft overspanning of een te hoge frequentie, ze moeten dan rustig hun vermogen terug regelen en boven een bepaald niveau stoppen met produceren. Alleen is er nog nooit nagedacht over een situatie wat betreft onderspanning of een te lage netfrequentie, daar klappen ze er gewoon er hard uit met alle gevolgen van dien.

pietje
220 kV
Berichten: 265
Lid geworden op: 13 apr 2020 10:04

Re: System split entso-e 8 januari

Bericht door pietje » 09 jan 2021 19:50

idd, bij onderspanning of onderfrequentie heb je elke watt nodig die je kan krijgen om een verdere instorting te vermijden.
Maar ik zou ook verwachten dat je bij onderspanning en onderfrequentie veel minder snel zou uitschakelen dan bij overspanning of overfrequentie.
Het belangrijkste is wel dat er een beetje spreiding zit, zodat niet alles in 1 keer uitschakelt, maar dat het iets geleidelijker gebeurt.

Plaats reactie