Waalportalen Nijmegen

Foto van hoog- en middenspanningsobjecten gemaakt die je wilt delen met het forum? Plaats 'm hier
Gebruikersavatar
Ruben
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 1554
Lid geworden op: 07 dec 2011 15:20
Dichtstbijzijnde trafo: Zevenaar

Waalportalen Nijmegen

Bericht door Ruben » 03 nov 2022 11:46

Vlak voor de oorlog werd er bij de PGEM gedacht om een 150kV-lijn aan te leggen van Nijmegen naar Apeldoorn en vanuit Apeldoorn de koppeling te maken met de IJsselmij. In Nijmegen begon bij de lijn bij de in 1936 voltooide Centrale Gelderland aan de Waal bij de uitmonding van het MaasWaal-kanaal. De lijn zou niet zoals de 50kV-lijn naar Arnhem onder het water doorgaan met kabels, maar de Waal zou overspannen worden door masten. Toen kwam in 1940 de Tweede Wereldoorlog naar Nederland toe en werden de materialen voor de lijn voor herstel gebruikt, o.a. voor Dordrecht-Rotterdam en Geertruidenberg-Dordrecht.

Vanaf 1948 begon de bouw van de masten in de lijn Nijmegen - Apeldoorn. De Waal zou uiteindelijk overspannen gaan worden door immense portalen! Mede vanwege het feit dat de lijn pal aan de Waal begon en daar het nieuwe 150kV-station werd gebouwd. Hierdoor waren portalen de beste oplossing. Bij het station gingen de geleiders loodrecht omhoog naar portalen om hoogte te winnen voor de overspanning van de rivier. Per 1 september 1949 moesten de masten klaar zijn zodat de PGEM de geleiders kon gaan trekken langs de 147 masten die de lijn ging tellen.

De portalen die gebouwd zijn hebben vele kenmerken die ook in de standaard masten te zien zijn van het dennenboom-type die werd toegepast. Na de overspanning van de Waal stond in de uiterwaarden een speciale afspanmast die de geleiders deed afspannen tussen de normale masten en de portalen. Ze zijn tevens extra breed en hoger.

In 1949 stond eerst alleen de lijn naar Apeldoorn. In 1952 volgde de lijn naar Veenendaal. Hiervoor werd ten westen van de portalen een extra set gebouwd, eveneens een extra afspanmast. In 1954 kwam de lijn naar Doetinchem erbij. En toen werd er verschoven. Voor de lijn naar Veenendaal werd ten westen van de portalen wederom een extra set gebouwd zodat de lijn naar Apeldoorn de plek in kon nemen van de lijn naar Veenendaal. De lijn naar Doetinchem ging gebruik maken van de portalen die voor de lijn naar Apeldoorn waren gebouwd in 1949. Afspanmast 3 werd eveneens hergebruikt, wel zodanig aangepast dat deze mooi aan ging sluiten op de nieuwe tonmasten. Voor de lijn naar Apeldoorn werd een nieuwe mast 3 en 4 gebouwd, omdat de lijn werd verlegd.

De constructie van de portalen zijn opmerkelijk te noemen. Het portaal bestaat uit drie torens, waarvan de buitenste naar binnen hellen en de middelste een platte toren is. De balken die torens verbinden zijn evenwijdig maar hebben een trapezium doorsnede.

Inmiddels zijn de oudste portalen al 73 jaar oud en ze hebben het volrecht om eens in de spotlight gezet te worden. Hieronder alvast een kleine voorproefje. Er zullen nog meer foto's volgen.
DSC_2733_1.jpg
De complete overspanning van de Waal met de nieuwe stadsbrug "De Oversteek".
DSC_2733_1.jpg (1.18 MiB) 2007 keer bekeken
DSC_6793.jpg
De portalen 2 gezien vanaf het zuiden. Links de lijn naar Veenendaal (hedendaags Dodewaard), in het midden de lijn naar Apeldoorn (hedendaags Elst en straks met een knip in Oosterhout) en rechts de lijn naar Doetinchem (hedendaags Zevenaar/Langerak).
DSC_6793.jpg (1.5 MiB) 2007 keer bekeken
Cheers Ruben
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.

Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.

Gebruikersavatar
Tom
380 kV
Berichten: 2673
Lid geworden op: 24 dec 2012 16:46
Dichtstbijzijnde trafo: Lochem

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door Tom » 03 nov 2022 21:05

Interessant, ik ben benieuwd naar het verzamelde fotomateriaal.

Bram Gaastra
150 kV
Berichten: 194
Lid geworden op: 23 mei 2020 19:49

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door Bram Gaastra » 04 nov 2022 11:35

Interessante omschrijving Ruben !
Ik ben benieuwd naar het vervolg en de fraaie foto's ;)

Gebruikersavatar
Ruben
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 1554
Lid geworden op: 07 dec 2011 15:20
Dichtstbijzijnde trafo: Zevenaar

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door Ruben » 04 nov 2022 13:08

Bedankt heren!

In deze eerste reeks komen de eindmasten 1 aan bod van alle drie de lijnen!
DSC_2733_1.jpg
De gehele overspanning vanuit de uiterwaarden.
DSC_2733_1.jpg (1.18 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_7641.jpg
De masten meer van de zijkant gezien. Duidelijk is te zien dat het portaal van de lijn naar Doetinchem verder van de andere twee portalen af staat.
DSC_7641.jpg (1.63 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_7667.jpg
De eindmasten met het 150kV-station gezien vanuit de uiterwaarden bij Weurt. Voor de masten stonden vroeger de oude centrales CG I en CG II.
DSC_7667.jpg (1.89 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_0559.jpg
De portalen met één van de nieuwe windmolens die er sinds 2021 staan.
DSC_0559.jpg (1.6 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_2841.jpg
De portalen 1 gezien vanaf de nieuwe stadsbrug.
DSC_2841.jpg (1.41 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_2849.jpg
Vanaf de zijkant is duidelijk te zien hoe de drie lijnen binnenkomen.
DSC_2849.jpg (967.62 KiB) 1908 keer bekeken
DSC_3689.jpg
Portalen 1 gezien vanuit het zuiden.
DSC_3689.jpg (1.78 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_3700.jpg
Portaal 1 van de lijn naar Doetinchem van voren gezien. Duidelijk is te zien dat de geleiders loodrecht naar beneden gaan.
DSC_3700.jpg (927.04 KiB) 1908 keer bekeken
DSC_2788.jpg
De portalen gezien vanuit de uiterwaarden bij Oosterhout.
DSC_2788.jpg (1.54 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_6756.jpg
De lijn vanuit Apeldoorn komt mooi recht binnen op het station, terwijl de lijn uit Dodewaard nog een knik moet maken.
DSC_6756.jpg (1.27 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_3337_1.jpg
Een prachtige nachtfoto van de portalen 1. Op de achtergrond liggen de restanten van CG 13.
DSC_3337_1.jpg (900 KiB) 1908 keer bekeken
DSC_0475_1.jpg
Staatsieportret van mast 1 van de lijn naar Doetinchem.
DSC_0475_1.jpg (1.11 MiB) 1908 keer bekeken
DSC_6934.jpg
In het laatste licht de portalen met de ketel van CG 13.
DSC_6934.jpg (1.03 MiB) 1908 keer bekeken
In het volgende deel komen de afspanmasten 2 aan bod!

Cheers Ruben
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.

Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.

JarnoS
380 kV
Berichten: 405
Lid geworden op: 02 feb 2017 19:32
Dichtstbijzijnde trafo: Emmen Weerdinge

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door JarnoS » 04 nov 2022 21:47

Mijn jeugdsentiment
Moet me weer aan onze vakantie denken tussen 1996 en 2006.
Altijd jammer dat die niet bijpassende donaumasten met kattenoren erbij staan.
Ik had liever die donaumasten met bliksemtraversen waren ontworpen ipv kattenoren.

Ik had ook veel dromen gehad o.a.
-Zwolle Meeden die daar opeens liep langs de Waal terwijl de Waalportalen ernaast liep.
-Tonmast met kattenoren daar voor een tijdelijke situatie toen de tweede Donaumast nog niet stond, zeg maar en dan zag ik opeens 5 lijnen over de Waal spannen.
-Één lijn die overgaat in Waalportalen.
-En Waalportalen over de Rijn van de Kattenberg lijn vanuit de lucht, zeg maar.

Gebruikersavatar
Ruben
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 1554
Lid geworden op: 07 dec 2011 15:20
Dichtstbijzijnde trafo: Zevenaar

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door Ruben » 07 nov 2022 19:38

We gaan door naar de volgende set portalen. Dit zijn de portalen met de nummers 2 voor alle drie de lijnen. Deze zijn toegepast als afspanmasten en staan allemaal op betonnen tafels, dit vanwege dat ze in de uiterwaarden staan. Twee van de drie lijnen sluit hedendaags niet meer op de mast 3 aan zoals origineel gebouwd. Alleen de lijn naar Dodenwaard sluit nog op de unieke mast aan.
DSC_2827_1.jpg
De aanloop vanaf mast 3 naar mast 2 gezien vanuit de uiterwaarden bij Oosterhout.
DSC_2827_1.jpg (1.4 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_6668_1.jpg
Alle drie de aanlopen naar de portalen. Het blijft jammer dat de masten 3 van de lijn naar Apeldoorn en Doetinchem niet meer de originele zijn.
DSC_6668_1.jpg (1.56 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_6674.jpg
De aanloop vanaf mast 3 naar portaal 2 dichterbij.
DSC_6674.jpg (1.37 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_2741.jpg
De portalen gezien van de zijkant. Het is echt een knap staaltje vakwerk wat de PGEM destijds heeft geleverd.
DSC_2741.jpg (1.22 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_2743_1.jpg
Ook van een afstandje ogen de portalen kolossaal.
DSC_2743_1.jpg (1.19 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_6793.jpg
Alle drie de portalen 2 tijdens zonsondergang.
DSC_6793.jpg (1.5 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_6744.jpg
Beide portalen twee in tijdens zonsondergang. De masten gloeien moor oranje/rood.
DSC_6744.jpg (1.44 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_6800.jpg
Masten 2 en 3 in de lijn naar Dodewaard tijdens een fraaie zonsondergang afgelopen maart.
DSC_6800.jpg (1.14 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_3412.jpg
Portalen 2 van de lijnen naar Dodewaard en Apeldoorn tijdens een zeldzaam zonmoment op 6 november!
DSC_3412.jpg (1.64 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_3413.jpg
Portaal 2 terwijl de zon even schijnt met een spectaculaire lucht!
DSC_3413.jpg (1.3 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_3451.jpg
Portaal 2 en mast 3 deze november. Duidelijk is te zien dat er weer wat boompjes erbij zijn gegroeid.
DSC_3451.jpg (1.22 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_2448.jpg
Portaal 2 van de lijn naar Doetinchem gezien vanaf portaal 2 van de lijn naar Apeldoorn.
DSC_2448.jpg (938.68 KiB) 1800 keer bekeken
DSC_2053.jpg
De portalen 2 gezien vanaf mast 3 van de lijn naar Dodewaard.
DSC_2053.jpg (1.45 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_2324.jpg
Alle portalen gezien vanuit het oosten.
DSC_2324.jpg (1022.35 KiB) 1800 keer bekeken
DSC_6715.jpg
De portalen van onderaf gezien. Zo ogen ze enorm!
DSC_6715.jpg (1.22 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_8766.jpg
Beide oudste portalen. Duidelijk is te zien dat bij mast 2 de lijn nu een knik maakt om richting de nieuwe mast 3 te gaan.
DSC_8766.jpg (1.07 MiB) 1800 keer bekeken
DSC_9941.jpg
De masten 2 in het laatste licht kijkend richting het zuiden.
DSC_9941.jpg (1.56 MiB) 1800 keer bekeken
In het volgende deel komt mast 3 van de lijnen in beeld.

Cheers Ruben
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.

Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.

Gebruikersavatar
Tom
380 kV
Berichten: 2673
Lid geworden op: 24 dec 2012 16:46
Dichtstbijzijnde trafo: Lochem

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door Tom » 07 nov 2022 20:50

Mooie foto's! Moet heel wat tijd in zijn gaan zitten.
Valt op hoe slank die middenkolom eigenlijk is in vooraanzicht. Zonder de zijkolommen als steun zou deze zeker instabiel zijn.
Ook valt op dat die dwarsbalk van de ijsportaalfundaties eigenlijk wat laag lijkt te zitten ten opzichte van de breekhelling, met wat fantasie wordt het ijs omhoog gestuwd tegen die balk.
Heb je misschien ook details genomen van de bovenregel en de verbinding met de kolommen?

Gebruikersavatar
Ruben
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 1554
Lid geworden op: 07 dec 2011 15:20
Dichtstbijzijnde trafo: Zevenaar

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door Ruben » 07 nov 2022 21:44

Dank je Tom! De nodige uurtjes zitten er zeker in, maar je kan daar lekker tot je rust komen aan het water en genieten van deze parels! :engel:

De constructie met de smalle toren in het midden blijft mij verbazen! Hij begint onderin als een rechthoek en hoe hoger hij wordt, hoe meer vierkant hij ook wordt. Over de ijsportaalfundaties ben ik het wel mee eens, maar dit is toegepast op zowel de crossings bij Wageningen als bij Arnhem met dit type.

De details van de portalen komen uiteraard ook aan bod. Die volgen zodra masten 3 zijn getoond. ;)

Cheers Ruben.
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.

Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.

Bram Gaastra
150 kV
Berichten: 194
Lid geworden op: 23 mei 2020 19:49

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door Bram Gaastra » 08 nov 2022 07:00

Weer fraaie foto's Ruben !
Het is inderdaad nog altijd zonde dat de huidige masten 3-5 er niet meer zijn, hoekmast 3 blijft inderdaad uiteraard een knaller van een hoek richting lijnstuk 4-14 en portaal 2 van de lijn naar Dodewaard, maar het belangrijkste is natuurlijk uiteraard dat we de waalportalen/deze toppers nog hebben en dat dit gedeelte niet ondergronds naar Nijmegen is gewijzigd !

Gebruikersavatar
Peter
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 3404
Lid geworden op: 07 dec 2011 20:02
Dichtstbijzijnde trafo: Almelo Tusveld

Re: Waalportalen Nijmegen

Bericht door Peter » 08 nov 2022 18:51

Ik sluit me volledig bij de rest aan. Prachtig in beeld gebracht Ruben! De Waalportalen zijn echte industriële monumenten waar we hopelijk nog lang van morgen genieten 8-)

Plaats reactie