Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignalen

Discussieer mee over de wereld van het grootschalig elektriciteitsnet en alles wat daarmee te maken heeft
jwr47
middenspanning
Berichten: 24
Lid geworden op: 08 mar 2016 22:32

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door jwr47 » 11 mar 2016 15:25

BaDu schreef: Ik kan deze bron dan ook niet serieus nemen, het is een gevalletje "Wij-van-WC-eend-adviseren-WC-eend".

@Joannes: Ik verzoek je meer serieuze bronnen te hanteren anders gaat deze als serieus bedoelde discussie ten onder aan het WC-eend syndroom.
Wij-van-WC-eend-adviseren-WC-eend is een uitdrukking, die gebruikt wordt wanneer "een deskundige een advies geeft waar hij zelf belang bij kan hebben".

Kennelijk was dit belang een econmisch belang.

Het is juist, dat ik een aantal aantekeningen in Nederlands, Engels en Duits heb verzameld en zelf daarnaar verwijs, omdat daar nu eenmaal meer details en kaarten staan dan ik in korte tijd in dit forum plaatsen. Soms vertaal ik voor een forum citaten daaruit naar het Nederlands, in andere gevallen laat ik de citaten in de oorspronkelijke staat staan of voeg het origineel daaraan toe. Dit doe ik uit beleefdheid en onzekerheid, omdat ik niet weet hoeveel Nederlanders prijs stellen op duidelijkheid, nauwkeurigheid en vertrouwen in de kwaliteit van vertalingen. Misschien is de een blij met een vertaling naar de eigen taal en de ander met de verwijzing naar een ander document met het Duitse origineel. De meeste documenten, die ik als notities verzamel, zijn ook voor eigen gebruik als "boomvormige" verzameling gestructureerd.

Het is overdreven te vermoeden, dat ik zelf bij deze werkwijze en de citaten een commercieel belang heb, maar goed, als moderator kan en moet men dit soort situaties beoordelen en daarop reageren.

- Het enige belang, dat ik aan deze discussie heb is de oplossing van het bromfenomeen, dat talloze Nederlanders als uiterst storend ervaren.
- De bronnen die ik hanteer en citeer verwijzen naar de oorspronkelijke documenten, waar ik de citaten heb gevonden of naar eigen papieren, waarin de gegevens en citaten in een complexer verband worden behandeld.

Bij de keuze van bronnen probeer ik onserieuze bronnen te vermijden. De Taos-beschrijving leek mij door het grote aantal specialisten, die men destijds geraadpleegd heeft, geenszins onserieus. Ik heb tot nu toe circa twee dozijn "brommeldingen" onderzocht, die niet duidelijk uit acoustische bronnen stammen.

De Taos-brommelding wordt als de oudste "brommelding" beschouwd en op basis van die inschatting heb ik dus ook voor Taos de gegevens zo serieus mogelijk bijeengezocht.

Het is mij niet mogelijk in het forum in elke losstaande forumsbijdrage alle gegevens vanaf "Adama en Eva" in alle details op de citaten van externe bronnen op te bouwen.

Het model "Wij-van-WC-eend-adviseren-WC-eend" lijkt mij een onpassend oordeel voor mijn werkwijze. Ik zal erover nadenken of er aan mijn werkwijze wat veranderd kan worden, maar uit het bovenstaande kan iedereen aflezen, dat dit welhaast onmogelijk is.

jwr47
middenspanning
Berichten: 24
Lid geworden op: 08 mar 2016 22:32

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door jwr47 » 12 mar 2016 11:23

Ik wil eens ingaan op de “stand der techniek”, zoals die door Badu treffend wordt beschreven:
BaDu schreef:
De stroomsterkte van 1000A leidt inderdaad tot een sterkte van 0,1 microTesla op 2000m afstand, echter dit is wanneer er sprake zou zijn van één geleider. Een hoogspanningslijn heeft drie-fasen die qua veldrichting 120 graden tov elkaar gedraaid zijn. Het veld van één geleider wordt daardoor voor een heel groot gedeelte opgeheven door de velden van de andere fasen. Het resterende veld heeft een frequentie van 150Hz.

Er worden door TenneT uitgebreide berekeningen gedaan voor nieuwe lijnen waarbij een veldsterkte van 0,4 micro Tesla (RIVM advies) wordt gehanteerd als veilige waarde. Dit levert over het algemeen een zone van maximaal 300m breed op (met de oude vakwerkmasten op 380kV) waarbinnen gevoelige bebouwing moet worden vermeden. Deze waarde van 0,4 microTesla is niet gebaseerd op een geluidsrisico maar op andere gezondsheidsrisico's zoals Leukemie (zoals RIVM ook al aangeeft).
Het driefasenenergiesysteem werkt ideaal zolang de drie stroomsterktes een echte sinusvorm volgen. Alleen dan compenseren zich de stroomsterktes op de centrale as van de leidingen tot een lage waarde, die de woningbouw met slaapruimtes in de directe omgeving toelaat.
sinus - ideaal 1.JPG
ideale sinusvorm van de stroomsterkte in het driefasenenergiesysteem
sinus - ideaal 1.JPG (36.57 KiB) 10331 keer bekeken
Als bebouwingsgrens wordt tegenwoordig overigens ca. 100m aan weerszijde van de hoogspanningslijn aangegeven.
Citaat uit de folder van Tennet: http://www.randstad380kv-zuidring.nl/tn ... inding.pdf:
Dankzij de Wintrack-mast wordt de grondstrook onder de hoogspanningslijnen waarop bouwbeperkingen gelden, verkleind van 300 naar maximaal 100 meter. Hierdoor zijn in het dichtbevolkte Zuid-Holland meer geschikte locaties te vinden voor de hoogspanningsverbinding.
Het gaat hier echter niet om maximaal 100m of 300m, respectievelijk 0,4 micro Tesla of 0,1 microTesla. Ik wil hier alleen maar aantonen, dat de magnetische veldsterkte zich heel anders kan gedragen als men de ideale sinusvorm van de stroomsterkte (fig. 1) verlaat.

Wijkt namelijk in de 3 fasen ook maar één stroomsterkte af van die ideale sinus, dan ontstaan er al onregelmatigheden. Als alle drie fasen een afwijkende stroomsterkte vertonen, kan er een geheel andere randvoorwaarde ontstaan, die de magnetische veldsterkte ver buiten het toelaatbare niveau kan verhogen.

Om nu te bewijzen, welke schadelijke invloeden de moderne, schakelende stroomvoorzieningen op de sinusvorm van de stroomfasen uitoefent, moet men liefst eerst een bericht lezen van de Duitse ingenieur, die dit relatief goed beschreven heeft.

http://gmc-instruments.ch/src/download/dDirty_Power.pdf

Zijn uitleg beschrijft de huidige voedingsschakelingen, die in de regel rondom de maxima van de amplitude van de sinusvorm een korte laadpuls voor de grote “opslagcondensator” in de moderne, schakelende stroomvoorzieningen vertonen. Het is de condensator, waaruit de rest van de halve periode stroom moet worden geleverd. De laadstroompuls is daarom niet te verwaarlozen. Men hoeft dit artikel echter niet per se te lezen. Ik wil het principe aan de hand van een stroomcurve demonstreren:
sinus - driefasensysteem 1.JPG
driefasenenergiesysteem met impulsvormige stroomafname I1, I2 en I3
sinus - driefasensysteem 1.JPG (47.4 KiB) 10331 keer bekeken
Ik wil nu aan het extreme geval van een netwerk met uitsluitend moderne, schakelende stroomvoorzieningen aantonen, dat deze laadpulsen ervoor zorgen, dat de stroomvormen van de drie fasen een sterk pulserend magneetveld veroorzaken, dat ver buiten de boven aangegeven 100m zone aan weerszijde van de hoogspanningslijn een ontoelaatbaar hoge magnetische veldsterkte opwekt.

In feite kan men uit deze curve (fig. 2) direct aflezen, dat in dit sterk vereenvoudigde voorbeeld de stroomsterkte tussen de 6 laadpulsen per periode tot nul daalt. Bij een stroomsterkte van 0A zal in een ideaal driefasenenergiesysteem het magneetveld eveneens nul worden.

Gedurende de laadpulsen lopen er natuurlijk wel stromen, die zelfs een veel hogere waarde ten opzichte van de gemiddelde stroomsterkte bereiken. Deze waarde hangt af van de impulsbreedte. In de afbeelding kan de stroomimpuls circa 5x de gemiddelde waarde bereiken. Het is echter ook denkbaar, dat 10x of 30x bereikt kan worden. Het bijbehorende magneetveld heeft een pulsvorm en kan hogere amplituden bereiken dan men uit de gemiddelde stroomsterkte zou verwachten.

Dit pulserende magneetveld vertoont (in Europa) een frequentie van 150Hz, d.w.z driemaal de locale netfrequentie (50Hz). Dit is wat Badu's uitspraak “Het resterende veld heeft een frequentie van 150Hz.” formuleert.

Het resterende veld is in dit model het totale veld.

De magnetische veldsterkte vertoont dus een impulsvorm, waarvan de amplitude overeenkomt met de maximale amplitude van de stroomimpulsen I1, I2, en I3. De gemiddelde magnetische veldsterkte is nog steeds nul, maar de reeks 150Hz-pulsen veroorzaakt natuurlijk storingen.

Als de impulsvorm een waarde van 1000A bereikt, bereikt de amplitude van het magneetveld op een afstand van R=2000m de toelaatbare drempelwaarde van 0,1 μTesla, die in sommige kringen als ondergrens voor het toelaatbare magneetveld in kinder- en slaapkamers geldt. Man kan deze afstandswaarde R ook omrekenen voor 0,4 μTesla, maar dat wil ik aan dit betoog niet toevoegen. In de rest van het betoog wil ik R gebruiken als een nog nader te bepalen "grenswaarde voor het geval van impulsvormige stroomcurven".

Het mag dan wel een maximale amplitude zijn, maar ook als gemiddelde is het een voor de afstand R veel hogere waarde dan theoretisch in een ideaal driefasenenergiesysteem aangenomen.

De bijbehorende waarde van R is ook de grens waarbinnen men in dit model een woningbouw mag toelaten. Deze waarde is 5, 10 of 20x groter dan de huidige grens van 100m, die Tennet voor een ideaal driefasenenergiesysteem met de Wintrack-mast heeft afgeleid.

Het model van een driefasenenergiesysteem met een pulserend magneetveld van 0,1-0,4 μTesla op een afstand van R bij een stroomsterkte van 1000A zal gelukkig niet zo vaak overal voorkomen. Het bovenstaande model dient dan ook alleen ter illustratie van het kernprobleem, dat bij niet-ideale golfvormen het magneetveld sterk kan afwijken van de het ideale driefasenenergiesysteem.

De bromstoring in Zutphen is mijns inziens een gevolg van een dergelijk pulserend magneetveld, dat zich bovenop de zwakke ideale basiscomponent van het magneetveld torent, die tot de ideale sinusvorm behoort.
Deze impulsvormen van het magneetveld kunnen allerlei “harmonischen” bevatten, die zich in het gehoor van gevoelige bewoners reëel of zelfs virtueel als een “dieselende motor” of “generator” voordoen. De impulsvorm kan, afhankelijk van de stroomcurven, soms ondergaan in het zwakke magneetveld dat afkomstig is van de zuivere sinuscurven of er plotseling ver bovenuit steken.
BaDu schreef:
Verder wordt op de site geschreven dat het geluid 's avonds (rond 23:00 uur) sterker wordt en rond 6:30 weer afneemt. Dit zijn net de periodes dat het HS net laag belast wordt en dus trafogeluid zoals Peter Forbes aangeeft wat hoger kan zijn.
Ook kunnen de impulsvormen van de stroomcurven gedurende de dag, als er vanaf 6:30 allerlei motoren en andere grondlastsystemen bij alle drie fasen voor een relatief ideaal sinuspatroon in de stroomcurven zorgen, min of meer ondergaan in de zuivere sinuscurven van het ideale driefasenenergiesysteem.

's Avonds echter, als de stroomafname door de vele schakelende voedingen afwijkt van de sinuscurven zal het driefasenenergiesysteem steeds meer een met 150Hz pulserend magneetveld van 0,1-0,4 μTesla op een afstand van R bij een stroomsterkte van 1000A vertonen.

Principieel moet men als technicus accepteren, dat systeemvoorwaarden, die op een zuivere sinusvorm baseren, alleen van toepassing zijn zolang de zuivere sinusvorm binnen de daarbij behorende tolerantiegrenzen blijft.

In feite worden in dit artikel, afgezien van de aangehaalde teksten uit het forum, een TenneT-folder en een achtergrondartikel van een Duitse ingenieur, geen andere bronnen dan gezond mensenverstand toegepast.
Ik hoop dus, dat de moderatoren ditmaal zo genadig zijn de beschreven these te accepteren en niet als een "Wij-van-WC-eend-adviseren-WC-eend" af te doen.
BaDu schreef:
Verder valt me op dat de door Joannes aangehaald site van LFg Zutpen een aantal mogelijke bronnen noemt, maar daarbij bevindt zich geen hoogspanningsverbinding of hoogspanningsstation. Kennelijk wordt hoogspanning ook door deze belangengroep niet als storingsbron gezien. De mogelijke bronnen die daar genoemd zijn, zijn m.i. inderdaad veel waarschijnlijker dan hoogspanning.
Indien de bewoners van Zutphen het probleem van de vervorming der sinuscurven over het hoofd hebben gezien en bij de bestudering van het bromprobleem niet eens op de lijst van mogelijke bronnen hebben geplaatst, ligt dat vermoedelijk aan het blinde vertrouwen, dat de normen voor woonbebouwing nog steeds terecht uitgaan van het ideale driefasenenergiesysteem uit de leerboekjes van de middelbare scholen.

Wij hebben wellicht de plicht om hen erop te wijzen, dat het huidige driefasenenergiesysteem van tijd tot tijd van het ideale sinuspatroon afwijkt en wel degelijk tot op afstand R van een hoogspanningslijn een 150Hz bromsignaal van 0,1 - 0,4 μTesla kan produceren.

BaDu
Globale moderator
Berichten: 2075
Lid geworden op: 18 mar 2014 13:55
Dichtstbijzijnde trafo: Kattenberg

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door BaDu » 12 mar 2016 13:41

Het mechanisme wat je beschrijft van de laadpulsen komt inderdaad in moderne apparatuur voor (tgv het toepassen van schakelende voedingen zoals je aangeeft). Deze vervormingen zijn echter in normen gelimiteerd en moeten indien ze te groot worden, worden gefilterd aan de aan de ingang van het apparaat. De vervormingen van de afwijking op de sinus wordt THD (Total Harmonic Distortion) genoemd.

Echter deze verbruikers (en zo ook het aangehaald uitstekende artikel van Metrawatt) bevinden zich op laagspanningsniveau, de vervormingen worden door de wijk transformatoren (meestal 10kV/400V) voor een heel groot deel weggefilterd (alle veelvouden van de 3e harmonische vallen sowieso weg) en ook de transformatoren daarboven (150/10kV) dragen bij aan de filtering.

Inderdaad werkt het beschreven model van het opheffen van de drie in fasen verschoven sinussen alleen als de drie sinussen ideaal zijn. Zoals je beschrijft zijn deze niet altijd ideaal. De relevante afwijkingen zijn asymmetrie (de spanningen/stromen van de fasen zijn niet exact gelijk in grootte) en THD (het percentage hogere harmonischen).
Deze mechanismen kunnen leiden tot het niet nul zijn van de gesommeerde stroom en het resulterende veld.

Metingen in opdracht van TenneT laten zien dat op 150kV niveau de asymmetrie in de orde grootte van 0,3% is (dus geen factor 30 welke op laagspannngsniveau kan voorkomen). Ook de THD is in orde grootte 1-2%. Dit zijn zeer kleine waarden waardoor de spanningen en stromen in deze netten vrijwel sinusvormig zijn. Ze zullen dan ook niet leiden tot verschil in fase stromen van de 1000A die nodig om een veld van 0,1microTesla op 2000m te genereren.

Zelfs in de stations waar je op HS-niveau netvervuiling (want zo heet het verzamelbegrip) zou mogen verwachten, zijn de waarden voor THD en Asymmetrie beperkte tot nagenoeg dezelfde lage waarden. Dit betreft de 380kV stations waar de DC/AC converters van BritNed en NorNed verbindingen staan (Maasvlakte en Eemshaven).

Wel zijn in de metingen af en toe hoge pieken te zien, deze zouden aanleiding kunnen geven tot kortstondig hogere waarden van het resulterende veld, ze zijn echter van zeer korte duur en komen volledig random voor. Iets wat niet overeenstemt met de rapportages van de bromtoon waarbij sprake is van redelijk vaste patronen.
Wij hebben wellicht de plicht om hen erop te wijzen, dat het huidige driefasenenergiesysteem van tijd tot tijd van het ideale sinuspatroon afwijkt en wel degelijk tot op afstand R van een hoogspanningslijn een 150Hz bromsignaal van 0,1 - 0,4 μTesla kan produceren.
Mocht dit het geval zijn, heb je gelijk, echter op basis van de bovenstaande tekst ben ik daar nog steeds niet van overtuigd.

Ik moet zeggen dat de manier waarop we deze discussie nu voeren mij meer aanspreekt en moedig je vooral aan op deze wijze door te gaan.
KML-generator generator

jwr47
middenspanning
Berichten: 24
Lid geworden op: 08 mar 2016 22:32

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door jwr47 » 12 mar 2016 15:09

BaDu schreef:
Ik moet zeggen dat de manier waarop we deze discussie nu voeren mij meer aanspreekt en moedig je vooral aan op deze wijze door te gaan.
OK, bedankt.

Peter Forbes
66 kV
Berichten: 68
Lid geworden op: 19 aug 2015 19:35
Dichtstbijzijnde trafo: Marconistraat

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door Peter Forbes » 12 mar 2016 19:18

Wij zijn een stevig producent van hogere harmonischen (vlamboogovens) tot ver in het 150 kV net. Als ik de spanning en stroom secundair meet (denk +/- 300 volt, 25 kA) dan is het soms lastig om daar überhaupt nog een periodiek terugkerend patroon in te vinden, laat staan een sinus.

Nu heb ik een aantal jaar een aantal EMV metingen uit laten voeren in onze installatie, ook in onze 50 kV trafo ruimte, misschien wel interessant om hier te delen.

De uitgang voor de blootstelling waren de ICNIRP 2010 (meting uitgevoerd in november 2011).
Broepsmatig, 10 kV/m en 1000 uT.
Bevolking, 10 kV/m en 500uT.
Flink hoog dus, ze baseerde dit op de volgende gegevens:
Vanaf 10 kV/m kan een te sterke contactstroom een pijnlijk gevoel geven
Vanaf 500 uT kan het voorkomen dat mensen "lichtflitsen" waarnemen, waardoor er schrikreacties kunnnen ontstaan, gezondheidseffecten treden pas op bij vele hogere veldsterkten.
Boven de 5kV/m en 100 uT werd er aanbevolen om borden "pas op met pacemakers/ICD's) op te hangen.
(niet mijn mening, kan het ook niet onderbouwen, komt uit Europese regelgeving)

Wat opvalt is dat eigenlijk alleen vlak bij de stroom rails, op een meter afstand, de waarden hierboven komen. Denk 2200 uT en 8.4 kV/m met uitschieters naar 12 en 13 kV/m. Bij de oven zelf was het magnetisch veld gezakt tot 100 uT als je vlak bij de bekabeling ging staan.

Persoonlijk voor mij geen probleem, aangezien we normaal toch niet in de trafo ruimte komen als deze in bedrijf is. Ook bij de oven kom je alleen als deze uit bedrijf is. In de bedieningsruimte was het magnetisch veld 1 uT.

Wel moet ik zeggen dat de meting op 50 Hz is gedaan, dus in hoeverre ze ook andere frequentie oppikten, is me onbekend. Als ik de datasheet bekijk, is er een mogelijkheid om het spectrum eerst te bekijken, maar ik durf niet te zeggen of ze gewoon standaard op 50 Hz gemeten hebben of dat ze eerst gekeken hebben waar de grootste velden aanwezig waren. De opdracht was het uitzoeken of er gevaarlijke Extra Low Frequentie Electro Magnetic Fields (ELF-EMF) aanwezig waren. Ze gebruikten dit meet instrument: http://www.narda-sts.us/pdf_files/DataS ... aSheet.pdf

Gebruikersavatar
Mark
Globale moderator
Berichten: 1190
Lid geworden op: 25 jan 2012 01:06
Dichtstbijzijnde trafo: Spijkenisse

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door Mark » 12 mar 2016 19:41

Wat ik in de discussie mis -of overheen lees als leek cq. niet-elektrotechnicus-, wát zou de bromtoon moeten veroorzaken?

jwr47
middenspanning
Berichten: 24
Lid geworden op: 08 mar 2016 22:32

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door jwr47 » 13 mar 2016 18:02

Peter Forbes schreef: Vanaf 500 uT kan het voorkomen dat mensen "lichtflitsen" waarnemen,..
De lichtflitsen vind ik een interessant thema, omdat het aantoont, dat mens (zoals ook andere dieren) elektromagnetische straling ook zonder de zintuigen direct kunnen waarnemen. Waar een magneetveld een niet bestaande lichtflits kan waarnemen is wellicht ook een geluidswaarneming mogelijk. Om die redenen zoek ik naar elektromagnetische overdrachtsmechanismen.

Merkwaardig is, dat er nog geen brommelder ooit lichtflitsen heeft gemeld, maar wel bijvoorbeeld "duizeligheid, hoofdpijn, gewricht- en spierpijn en neusbloedingen".

Ook de vlamboogovens zijn interessant. Worden deze bijvoorbeeld 10 minuten op volle kracht ingeschakeld of vindt er een temperatuurregeling met een bepaald "aan/uit"- of een "impuls"-modulatie plaats?

Welke voedingsbron wordt er voor vlamboogovens toegepast: gelijkstroom of wisselstroom en is er voor de ovens een extra eigen aansluiting op het openbare netwerk nodig?

jwr47
middenspanning
Berichten: 24
Lid geworden op: 08 mar 2016 22:32

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door jwr47 » 13 mar 2016 18:15

Mark schreef:Wat ik in de discussie mis -of overheen lees als leek cq. niet-elektrotechnicus-, wát zou de bromtoon moeten veroorzaken?
Er zijn een groot aantal akoestische bronnen voor bromtonen gevonden.
Daartoe behoren verkeerslawaai, windmolens, zware industriële ventilatoren, resonerende gasleidingen en gaspompen, oliepompen voor het Europese olietransport via lange leidingen, enz.

Sommige akoestische bronnen (ventilatoren of pompen) kunnen worden opgespoord en gerepareerd. Bij verkeerslawaai is het bijvoorbeeld niet zo eenvoudig.

Naast akoestische bronnen blijven er nog elektromagnetische effecten over, die via de zintuigen of direct op de zenuwen inwerken.
Een voorbeeld is de imaginaire lichtflits door EM-velden.

jwr47
middenspanning
Berichten: 24
Lid geworden op: 08 mar 2016 22:32

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door jwr47 » 23 mar 2016 01:31

Mark schreef:Wat ik in de discussie mis -of overheen lees als leek cq. niet-elektrotechnicus-, wát zou de bromtoon moeten veroorzaken?
Als mogelijke oorzaak tip ik op een hoogspanningsmast, waarop men een zendantenne voor een GSM-net heeft geplaatst.

Het plaatsen van GSM-antennes op hoogspanningsmasten schijnt niet overal gebruikelijk te zijn, maar wordt vaak genoeg vermeld om althans in enkele plaatsen bromstoringen te veroorzaken. Dat de bromstoringen niet overal optreden duidt erop, dat het hoogspanningsnet meestal storingsvrij werkt en alleen in uitzonderlijke situaties van de norm afwijkt.

Het mogelijke mechanisme voor de overdracht van elektromagnetische energie wordt beschreven in de theorie over het ontstaan van de whistlers. Dit zijn fluittonen met een afnemende frequentie, die men vrij vroeg (in 1886) op lange telefoonlijnen heeft ontvangen. (https://en.wikipedia.org/wiki/Whistler_%28radio%29).

Ditzelfde mechanisme kan m.i. ook in de omgeving van een pulserend magneetveld van hoogspanningsleidingen optreden. Het zendvermogen van de GSM-zender kan dan vrijwel onverzwakt langs de pulserende magneetveldlijnen van een hoogspanningsleiding of transformator naar een verderop gelegen woning worden verspreid. Ik heb het principe beschreven in https://de.scribd.com/doc/305665894/De- ... e-bromtoon

Er zijn meerdere aanwijzingen die deze these lijken te bevestigen:

(1) Uit de ontwikkeling van de bromtoonstoringen in München heeft men al 2006 waargenomen, dat het brommechanisme geen zuiver akoestisch effect is. Een samenhang met de GSM-telefoons werd toen al waarschijnlijk geacht. Als eerste waarneming geldt 1993, met sterke toenames in de periode 2001-2005. (https://web.archive.org/web/20130228035 ... en_muc.pdf)

(2) In het bericht http://www.leefmilieu.nl/sites/www3.lee ... %20EMV.pdf wordt erop gewezen, dat van de 36 hoogspanningsmelders er 13 aanduiden dat zich een zendmast voor mobiele telecommunicatie op de hoogspanningsmasten bevindt; deze 13 melders verdenken die combinatie.

(3) Interessant is de melding uit 2006 van een oudere boer die al 33 jaar op 15 m naast een hoogspanningsmast woonde en geen klachten had, maar door plaatsing van antennes voor mobiele telefonie met bijbehorende techniekloods aan de voet van de mast ( zie foto’s) plotseling gezondheidsproblemen kreeg. Van die mast had hij nooit last, behalve dan dat er bij vochtig weer geruis te horen was, wat dan wel enigszins storend was. Maar dat gaf verder geen noemenswaardige problemen. Hij had van te voren niet het idee dat hij gezondheidsklachten zou kunnen krijgen en had dan ook geen bezwaar tegen de plaatsing van de antennes. Ook was hij niet angstig of bevooroordeeld, argumenten die vaak aangegeven worden door mensen die twijfelen aan de gezondheidseffecten van elektromagnetische velden. Sindsdien heeft hij last van zeurende hoofdpijn, duizeligheid, gewrichtsklachten, spierpijn, depressiviteit, prikkelbaarheid en jeuk op armen en benen. Er is geen DECT-telefoon in huis. Ook van zes andere gezinnen in de straat bleken zowel mannen als vrouwen klachten te hebben gekregen. (Hoofdstuk 3.4.2 Klachten na plaatsing van een GSM-antenne op een hoogspanningsmast in http://www.leefmilieu.nl/sites/www3.lee ... %20EMV.pdf)

(4) Meerdere meldingen uit een straat Wateringse Veld, den Haag. In 2003 meldden zes personen (geboortejaren tussen 1950 en 1939) klachten die zij wijten aan hoogspanning met GSM-masten op 35-50 m afstand. De meesten horen ook een brom (LFG), die niet te lokaliseren is. Drie van de zes personen menen dat de brom de oorzaak van hun klachten is en zijn daarom niet in dit rapport opgenomen. Klachten zijn overwegend slaapproblemen en concentratiestoornissen. Voordat men in 2002 daar ging wonen had men de klachten niet. (N.B. Er is een concentratie van hoogspanningslijnen en een verdeelstation in de buurt.) [binnen/net buiten indicatieve zone]. (Punt 9 in 3.4.1 Casusbeschrijvingen hoogspanningsmelders zonder IEI in 2011 Rapport Klachten Asbest, Hoogspanning en EMV)

(5) Melding 2003 Warnsveld. Vrouw (geboren 1940) heeft spanningsklachten, nervositeit, moeilijk inslapen, concentratiestoornissen. Klachten worden geweten aan LFG door GSM-antenne op hoogspanning op 100 m afstand. Bemerkt vooral ’s nachts zowel geluid als getril, zowel op de vloer als in bed. [buiten indicatieve zone]. (Punt 11 in 3.4.1 Casusbeschrijvingen hoogspanningsmelders zonder IEI in 2011 Rapport Klachten Asbest, Hoogspanning en EMV)

In het kader van dit onderzoek ben ik geïnteresseerd in locaties van hoogspanningsmasten in de omgeving (tot 2km) van bebouwde woongebieden, waar bovenop de hoogspanningsmast een GSM-antenne (of andere antenne) is geplaatst. Wellicht helpt dit onderzoek het raadsel van de bromtonen op te lossen.

Met name de GSM-antennes, die volgens het rapport van 2011 in 2003 in Warnsveld op een hoogspanningsmast gemonteerd waren, zijn volgens de kaart in http://www.gsmmasten.nl/ wellicht nog steeds in bedrijf.

Peter Forbes
66 kV
Berichten: 68
Lid geworden op: 19 aug 2015 19:35
Dichtstbijzijnde trafo: Marconistraat

Re: Discussie over de bromtoon en laagfrequente stoorsignale

Bericht door Peter Forbes » 23 mar 2016 18:14

jwr47 schreef:
Peter Forbes schreef: Vanaf 500 uT kan het voorkomen dat mensen "lichtflitsen" waarnemen,..
De lichtflitsen vind ik een interessant thema, omdat het aantoont, dat mens (zoals ook andere dieren) elektromagnetische straling ook zonder de zintuigen direct kunnen waarnemen. Waar een magneetveld een niet bestaande lichtflits kan waarnemen is wellicht ook een geluidswaarneming mogelijk. Om die redenen zoek ik naar elektromagnetische overdrachtsmechanismen.

Merkwaardig is, dat er nog geen brommelder ooit lichtflitsen heeft gemeld, maar wel bijvoorbeeld "duizeligheid, hoofdpijn, gewricht- en spierpijn en neusbloedingen".

Ook de vlamboogovens zijn interessant. Worden deze bijvoorbeeld 10 minuten op volle kracht ingeschakeld of vindt er een temperatuurregeling met een bepaald "aan/uit"- of een "impuls"-modulatie plaats?

Welke voedingsbron wordt er voor vlamboogovens toegepast: gelijkstroom of wisselstroom en is er voor de ovens een extra eigen aansluiting op het openbare netwerk nodig?
Mijn excuses voor de late reactie, ik had niet gezien dat je gereageerd had.

Wat betreft de lichtflitsen heb ik ze zelf nooit waargenomen, maar in de praktijk moet je voor 500 uT eigenlijk altijd in gebieden komen, waar je normaal gesproken niet komt. Dan hebben we het over professionals, dit zijn absoluut geen gebieden waar je als leek toegang tot hebt, laat staan als omwonenden. Ik snap dan ook dat deze nergens gemeld zijn.

Wat betreft de vlamboog ovens, ze bestaan in zowel een gelijkstroom als een wisselstroom opstelling. Onze opstellingen zijn wisselstroom, twee ovens van 15 MVA per stuk. De regeling werkt door de weerstand van de vlamboog te regelen. Dit kan men doen door de elektroden omhoog en omlaag van het staalbad te bewegen. We hebben een eigen 150 kV trafo die beide vlamboog ovens voedt.

Met al je theorieën kan ik je niet verder helpen, maar met (een deel) van het technische aspect kan ik je mogelijk wel helpen.

Plaats reactie