meting van toonfrequent-signalen

Discussieer mee over de wereld van het grootschalig elektriciteitsnet en alles wat daarmee te maken heeft
Gebruikersavatar
pa3fwm
laagspanning
Berichten: 6
Lid geworden op: 27 mei 2021 20:57
Dichtstbijzijnde trafo: Enschede Vechtstraat

meting van toonfrequent-signalen

Bericht door pa3fwm » 29 mei 2021 22:01

Ik ben 'ns gaan meten welke toonfrequent-signalen ik hier in Enschede kan ontvangen, op de valreep voor ze binnenkort worden uitgeschakeld.
Ik doe dit door het lichtnet (uiteraard via een transformator en een spanningsdeler) aan de geluidsingang van een computer aan te bieden, en de aldus opgenomen signalen in software verder te analyseren.
De resultaten tot nu toe heb ik gedocumenteerd op https://pa3fwm.nl/signals/toonfrequent/ .

In het kort: ik zie (minstens) zes verschillende signalen:
  • Op 228 Hz verreweg het sterkste signaal, in wat "Semagyr 52" formaat lijkt te zijn. Dit zal dus wel mijn "lokale" signaal zijn.
  • Op 183,3 Hz zie ik signalen in drie verschillende formaten, met verschillende sterktes; eentje lijkt Versacom te zijn gezien de erg lange berichten.
  • Op 210 Hz zie ik iets wat in Decabit-formaat lijkt te zijn, met bits van 600 ms lang.
  • En op 216.6 Hz iets wat in "RWE"-formaat lijkt te zijn.
(Die formaatnamen heb ik van http://www.rundsteuerung.de/ .)

Ik ben nu natuurlijk wel benieuwd waar die niet-lokale signalen vandaan komen.
Op de site toonfrequent.nl schijnt een lijst van frequenties per regio te hebben gestaan, maar die site is helaas niet meer beschikbaar.
Kan iemand hier mij wellicht helpen?

Groeten,
Pieter-Tjerk

BaDu
Globale moderator
Berichten: 2075
Lid geworden op: 18 mar 2014 13:55
Dichtstbijzijnde trafo: Kattenberg

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door BaDu » 29 mei 2021 23:17

Mooi meetwerk.
Eigenlijk grappig dat dit onderwerp nooit echt uitgebreid aan bod is geweest op het forum.
Super!

Heb je ook de amplitude van de toonfrequent signalen gemeten? Tov de 50Hz amplitude van ca 230*sqrt(2) dus.
KML-generator generator

Gebruikersavatar
ktf
110 kV
Berichten: 132
Lid geworden op: 04 feb 2020 19:47
Dichtstbijzijnde trafo: Bergen op Zoom

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door ktf » 30 mei 2021 21:06

Je kan toonfrequent.nl bereiken via de Wayback machine:
http://web.archive.org/web/202105010757 ... equent.nl/

Gebruikersavatar
Knarvel
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 1184
Lid geworden op: 29 apr 2012 18:19
Dichtstbijzijnde trafo: Waarderpolder

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door Knarvel » 31 mei 2021 09:52

Jammer alleen dat er slechts een fractie van die site in het archief opgeslagen werd...

Gebruikersavatar
ktf
110 kV
Berichten: 132
Lid geworden op: 04 feb 2020 19:47
Dichtstbijzijnde trafo: Bergen op Zoom

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door ktf » 31 mei 2021 14:35

De andere pagina's doen het helaas niet doordat de Javascript niet langer werkt in de WayBack machine. Als je HTML kunt lezen, kun je het wel gewoon in de code terugzien trouwens, alle pagina's staan onder elkaar. Enkel de navigatie is stuk, de informatie is er in principe wel gewoon.

Dit is alle data van de website die is gearchiveerd, waaronder ook enkele uitgebreide PDFjes:
http://web.archive.org/web/*/http://www ... quent.nl/*

Gebruikersavatar
Knarvel
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 1184
Lid geworden op: 29 apr 2012 18:19
Dichtstbijzijnde trafo: Waarderpolder

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door Knarvel » 31 mei 2021 17:22

Kijk, dat is een tip waar we iets mee kunnen! Zeer bedankt.

Gebruikersavatar
pa3fwm
laagspanning
Berichten: 6
Lid geworden op: 27 mei 2021 20:57
Dichtstbijzijnde trafo: Enschede Vechtstraat

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door pa3fwm » 31 mei 2021 18:17

Dank! Ik had al het een en ander geprobeerd om deze informatie aan de wayback-machine te ontfutselen, maar er niet aan gedacht dat het gewoon in dezelfde html-file zou kunnen staan...
Helaas kom ik daarmee nog niet heel veel verder:
  • 228 Hz is duidelijk voor Enschede (en de rest van Overijssel), en dus logischerwijs verreweg het sterkste signaal.
  • 216,6 Hz komt niet voor in de lijst, maar zou de 317 Hz uit Drenthe (en Groningen) kunnen zijn, aangezien ik alle signalen terugzie met veelvouden van 100 Hz ertussen.
  • 183,3 Hz komt ook niet voor in de lijst; wel 283 Hz in Amsterdam, maar dat lijkt me wel ver weg; bovendien zie ik op 183,3 Hz meerdere signalen, vermoedelijk dus uit meerdere regio's.
  • 210 Hz komt ook niet voor in de lijst.
  • Daarentegen noemt de lijst wel 492 Hz voor naburige plaatsen als Haaksbergen en Oldenzaal, maar op die frequentie heb ik nog niets gezien.
Helaas heeft de lijst geen data over Gelderland, wat toch voor mij wel de dichtstbijzijnde andere provincie is.

Enig idee of we nog ergens meer informatie kunnen vinden?
Of zijn er mensen op dit forum met interesse om 'ns aan hun lichtnet te meten wat hun lokale frequentie is?

Over de vraag of ik amplitudes heb gemeten: in principe heb ik die wel gemeten, maar ik moet de opstelling nog even calibreren om daar zinnige getallen uit te krijgen.

BaDu
Globale moderator
Berichten: 2075
Lid geworden op: 18 mar 2014 13:55
Dichtstbijzijnde trafo: Kattenberg

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door BaDu » 02 jun 2021 20:35

Ik ben altijd geïnteresseerd in metingen aan het net.
Dus als je mij een schema oid op kunt sturen kan ik altijd kijken of ik hier in het Gelderse (vlak bij Arnhem) wat voor je kan meten. Ik heb geen pc met geluid ingang maar wel een low power NAS die 24/365 wat kan doen, een natuurlijk m'n werklaptop 40uur/week overdag.
KML-generator generator

Gebruikersavatar
pa3fwm
laagspanning
Berichten: 6
Lid geworden op: 27 mei 2021 20:57
Dichtstbijzijnde trafo: Enschede Vechtstraat

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door pa3fwm » 05 jun 2021 20:44

Zonder geluidsopname wordt het moeilijk, maar praktisch elke PC of laptop kan dat tegenwoordig toch?

Een simpele oplossing om iets te meten is een stuk draad van een meter aan de microfooningang (van de computer), verder nergens op aangesloten. Dat pikt (althans bij de oude laptop waarmee ik het probeerde) al genoeg "brom" op om wat toonfrequent te kunnen meten.

Mooier is natuurlijk een transformatortje van 230 V naar zeg 6 of 12 volt, gevolgd door een spanningsdeler (bijv. 10 kiloohm en 100 ohm, een factor 100, zodat we op ca. honderd mV uitkomen) en dan via een condensatortje van zeg 1 microfarad de geluidsingang in.

Nog een simpel idee is met een smartphone het geluid van de lichtnetbrom opnemen. Dat geluid zou kunnen komen uit een audioversterker waarvan je de ingang aanraakt, of zelfs uit een brommende transformator.

Een goede tijd voor zo'n experiment is rond 11 uur 's avonds, als het nachttarief ingaat en je dus vrij zeker kunt zijn dat er wel iets voorbijkomt. Als je een opname hebt, wil ik die wel voor je analyseren.

Gebruikersavatar
pa3fwm
laagspanning
Berichten: 6
Lid geworden op: 27 mei 2021 20:57
Dichtstbijzijnde trafo: Enschede Vechtstraat

Re: meting van toonfrequent-signalen

Bericht door pa3fwm » 11 jun 2021 22:51

Inmiddels heb ik de meetopstelling ook voor amplitude gecalibreerd. Het "lokale" signaal (228 Hz) blijkt een amplitude te hebben die zo tussen de 2,5 en 4 volt varieert. De andere signalen zijn orde van een halve volt of minder.
Er zit ook een duidelijke dagelijkse variatie in de amplitude, die voor de verschillende signalen ook nog weer duidelijk verschillend is; zie deze grafiekjes:
Afbeelding

Plaats reactie