Waalportalen Nijmegen
Waalportalen Nijmegen
Vlak voor de oorlog werd er bij de PGEM gedacht om een 150kV-lijn aan te leggen van Nijmegen naar Apeldoorn en vanuit Apeldoorn de koppeling te maken met de IJsselmij. In Nijmegen begon bij de lijn bij de in 1936 voltooide Centrale Gelderland aan de Waal bij de uitmonding van het MaasWaal-kanaal. De lijn zou niet zoals de 50kV-lijn naar Arnhem onder het water doorgaan met kabels, maar de Waal zou overspannen worden door masten. Toen kwam in 1940 de Tweede Wereldoorlog naar Nederland toe en werden de materialen voor de lijn voor herstel gebruikt, o.a. voor Dordrecht-Rotterdam en Geertruidenberg-Dordrecht.
Vanaf 1948 begon de bouw van de masten in de lijn Nijmegen - Apeldoorn. De Waal zou uiteindelijk overspannen gaan worden door immense portalen! Mede vanwege het feit dat de lijn pal aan de Waal begon en daar het nieuwe 150kV-station werd gebouwd. Hierdoor waren portalen de beste oplossing. Bij het station gingen de geleiders loodrecht omhoog naar portalen om hoogte te winnen voor de overspanning van de rivier. Per 1 september 1949 moesten de masten klaar zijn zodat de PGEM de geleiders kon gaan trekken langs de 147 masten die de lijn ging tellen.
De portalen die gebouwd zijn hebben vele kenmerken die ook in de standaard masten te zien zijn van het dennenboom-type die werd toegepast. Na de overspanning van de Waal stond in de uiterwaarden een speciale afspanmast die de geleiders deed afspannen tussen de normale masten en de portalen. Ze zijn tevens extra breed en hoger.
In 1949 stond eerst alleen de lijn naar Apeldoorn. In 1952 volgde de lijn naar Veenendaal. Hiervoor werd ten westen van de portalen een extra set gebouwd, eveneens een extra afspanmast. In 1954 kwam de lijn naar Doetinchem erbij. En toen werd er verschoven. Voor de lijn naar Veenendaal werd ten westen van de portalen wederom een extra set gebouwd zodat de lijn naar Apeldoorn de plek in kon nemen van de lijn naar Veenendaal. De lijn naar Doetinchem ging gebruik maken van de portalen die voor de lijn naar Apeldoorn waren gebouwd in 1949. Afspanmast 3 werd eveneens hergebruikt, wel zodanig aangepast dat deze mooi aan ging sluiten op de nieuwe tonmasten. Voor de lijn naar Apeldoorn werd een nieuwe mast 3 en 4 gebouwd, omdat de lijn werd verlegd.
De constructie van de portalen zijn opmerkelijk te noemen. Het portaal bestaat uit drie torens, waarvan de buitenste naar binnen hellen en de middelste een platte toren is. De balken die torens verbinden zijn evenwijdig maar hebben een trapezium doorsnede.
Inmiddels zijn de oudste portalen al 73 jaar oud en ze hebben het volrecht om eens in de spotlight gezet te worden. Hieronder alvast een kleine voorproefje. Er zullen nog meer foto's volgen.
Cheers Ruben
Vanaf 1948 begon de bouw van de masten in de lijn Nijmegen - Apeldoorn. De Waal zou uiteindelijk overspannen gaan worden door immense portalen! Mede vanwege het feit dat de lijn pal aan de Waal begon en daar het nieuwe 150kV-station werd gebouwd. Hierdoor waren portalen de beste oplossing. Bij het station gingen de geleiders loodrecht omhoog naar portalen om hoogte te winnen voor de overspanning van de rivier. Per 1 september 1949 moesten de masten klaar zijn zodat de PGEM de geleiders kon gaan trekken langs de 147 masten die de lijn ging tellen.
De portalen die gebouwd zijn hebben vele kenmerken die ook in de standaard masten te zien zijn van het dennenboom-type die werd toegepast. Na de overspanning van de Waal stond in de uiterwaarden een speciale afspanmast die de geleiders deed afspannen tussen de normale masten en de portalen. Ze zijn tevens extra breed en hoger.
In 1949 stond eerst alleen de lijn naar Apeldoorn. In 1952 volgde de lijn naar Veenendaal. Hiervoor werd ten westen van de portalen een extra set gebouwd, eveneens een extra afspanmast. In 1954 kwam de lijn naar Doetinchem erbij. En toen werd er verschoven. Voor de lijn naar Veenendaal werd ten westen van de portalen wederom een extra set gebouwd zodat de lijn naar Apeldoorn de plek in kon nemen van de lijn naar Veenendaal. De lijn naar Doetinchem ging gebruik maken van de portalen die voor de lijn naar Apeldoorn waren gebouwd in 1949. Afspanmast 3 werd eveneens hergebruikt, wel zodanig aangepast dat deze mooi aan ging sluiten op de nieuwe tonmasten. Voor de lijn naar Apeldoorn werd een nieuwe mast 3 en 4 gebouwd, omdat de lijn werd verlegd.
De constructie van de portalen zijn opmerkelijk te noemen. Het portaal bestaat uit drie torens, waarvan de buitenste naar binnen hellen en de middelste een platte toren is. De balken die torens verbinden zijn evenwijdig maar hebben een trapezium doorsnede.
Inmiddels zijn de oudste portalen al 73 jaar oud en ze hebben het volrecht om eens in de spotlight gezet te worden. Hieronder alvast een kleine voorproefje. Er zullen nog meer foto's volgen.
Cheers Ruben
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Re: Waalportalen Nijmegen
Interessant, ik ben benieuwd naar het verzamelde fotomateriaal.
-
- Loads: 165
- Aangesloten op: 23 mei 2020 19:49
Re: Waalportalen Nijmegen
Interessante omschrijving Ruben !
Ik ben benieuwd naar het vervolg en de fraaie foto's
Ik ben benieuwd naar het vervolg en de fraaie foto's

Re: Waalportalen Nijmegen
Bedankt heren!
In deze eerste reeks komen de eindmasten 1 aan bod van alle drie de lijnen!
In het volgende deel komen de afspanmasten 2 aan bod!
Cheers Ruben
In deze eerste reeks komen de eindmasten 1 aan bod van alle drie de lijnen!
In het volgende deel komen de afspanmasten 2 aan bod!
Cheers Ruben
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Re: Waalportalen Nijmegen
Mijn jeugdsentiment
Moet me weer aan onze vakantie denken tussen 1996 en 2006.
Altijd jammer dat die niet bijpassende donaumasten met kattenoren erbij staan.
Ik had liever die donaumasten met bliksemtraversen waren ontworpen ipv kattenoren.
Ik had ook veel dromen gehad o.a.
-Zwolle Meeden die daar opeens liep langs de Waal terwijl de Waalportalen ernaast liep.
-Tonmast met kattenoren daar voor een tijdelijke situatie toen de tweede Donaumast nog niet stond, zeg maar en dan zag ik opeens 5 lijnen over de Waal spannen.
-Één lijn die overgaat in Waalportalen.
-En Waalportalen over de Rijn van de Kattenberg lijn vanuit de lucht, zeg maar.
Moet me weer aan onze vakantie denken tussen 1996 en 2006.
Altijd jammer dat die niet bijpassende donaumasten met kattenoren erbij staan.
Ik had liever die donaumasten met bliksemtraversen waren ontworpen ipv kattenoren.
Ik had ook veel dromen gehad o.a.
-Zwolle Meeden die daar opeens liep langs de Waal terwijl de Waalportalen ernaast liep.
-Tonmast met kattenoren daar voor een tijdelijke situatie toen de tweede Donaumast nog niet stond, zeg maar en dan zag ik opeens 5 lijnen over de Waal spannen.
-Één lijn die overgaat in Waalportalen.
-En Waalportalen over de Rijn van de Kattenberg lijn vanuit de lucht, zeg maar.
Re: Waalportalen Nijmegen
We gaan door naar de volgende set portalen. Dit zijn de portalen met de nummers 2 voor alle drie de lijnen. Deze zijn toegepast als afspanmasten en staan allemaal op betonnen tafels, dit vanwege dat ze in de uiterwaarden staan. Twee van de drie lijnen sluit hedendaags niet meer op de mast 3 aan zoals origineel gebouwd. Alleen de lijn naar Dodenwaard sluit nog op de unieke mast aan.
In het volgende deel komt mast 3 van de lijnen in beeld.
Cheers Ruben
In het volgende deel komt mast 3 van de lijnen in beeld.
Cheers Ruben
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Re: Waalportalen Nijmegen
Mooie foto's! Moet heel wat tijd in zijn gaan zitten.
Valt op hoe slank die middenkolom eigenlijk is in vooraanzicht. Zonder de zijkolommen als steun zou deze zeker instabiel zijn.
Ook valt op dat die dwarsbalk van de ijsportaalfundaties eigenlijk wat laag lijkt te zitten ten opzichte van de breekhelling, met wat fantasie wordt het ijs omhoog gestuwd tegen die balk.
Heb je misschien ook details genomen van de bovenregel en de verbinding met de kolommen?
Valt op hoe slank die middenkolom eigenlijk is in vooraanzicht. Zonder de zijkolommen als steun zou deze zeker instabiel zijn.
Ook valt op dat die dwarsbalk van de ijsportaalfundaties eigenlijk wat laag lijkt te zitten ten opzichte van de breekhelling, met wat fantasie wordt het ijs omhoog gestuwd tegen die balk.
Heb je misschien ook details genomen van de bovenregel en de verbinding met de kolommen?
Re: Waalportalen Nijmegen
Dank je Tom! De nodige uurtjes zitten er zeker in, maar je kan daar lekker tot je rust komen aan het water en genieten van deze parels!
De constructie met de smalle toren in het midden blijft mij verbazen! Hij begint onderin als een rechthoek en hoe hoger hij wordt, hoe meer vierkant hij ook wordt. Over de ijsportaalfundaties ben ik het wel mee eens, maar dit is toegepast op zowel de crossings bij Wageningen als bij Arnhem met dit type.
De details van de portalen komen uiteraard ook aan bod. Die volgen zodra masten 3 zijn getoond.
Cheers Ruben.

De constructie met de smalle toren in het midden blijft mij verbazen! Hij begint onderin als een rechthoek en hoe hoger hij wordt, hoe meer vierkant hij ook wordt. Over de ijsportaalfundaties ben ik het wel mee eens, maar dit is toegepast op zowel de crossings bij Wageningen als bij Arnhem met dit type.
De details van de portalen komen uiteraard ook aan bod. Die volgen zodra masten 3 zijn getoond.

Cheers Ruben.
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
-
- Loads: 165
- Aangesloten op: 23 mei 2020 19:49
Re: Waalportalen Nijmegen
Weer fraaie foto's Ruben !
Het is inderdaad nog altijd zonde dat de huidige masten 3-5 er niet meer zijn, hoekmast 3 blijft inderdaad uiteraard een knaller van een hoek richting lijnstuk 4-14 en portaal 2 van de lijn naar Dodewaard, maar het belangrijkste is natuurlijk uiteraard dat we de waalportalen/deze toppers nog hebben en dat dit gedeelte niet ondergronds naar Nijmegen is gewijzigd !
Het is inderdaad nog altijd zonde dat de huidige masten 3-5 er niet meer zijn, hoekmast 3 blijft inderdaad uiteraard een knaller van een hoek richting lijnstuk 4-14 en portaal 2 van de lijn naar Dodewaard, maar het belangrijkste is natuurlijk uiteraard dat we de waalportalen/deze toppers nog hebben en dat dit gedeelte niet ondergronds naar Nijmegen is gewijzigd !
Re: Waalportalen Nijmegen
Ik sluit me volledig bij de rest aan. Prachtig in beeld gebracht Ruben! De Waalportalen zijn echte industriële monumenten waar we hopelijk nog lang van morgen genieten 
